Zagłuszanie sygnału GPS - poważny problem dla lotnictwa

GPS, Globalny System Pozycjonowania to sieć satelitów i urządzeń odbiorczych, używany do ustalania pozycji, nawigacji i pomiarów czasu dla statków, samolotów i samochodów. Zastąpił system drogich urządzeń naziemnych, które nadawały sygnały radiowe samolotom podczas lądowania.

Publikacja: 05.05.2024 15:23

Zagłuszanie sygnału GPS - poważny problem dla lotnictwa

Foto: Adobe Stock

Jednocześnie jest dość łatwo blokować albo zakłócać sygnały GPS aparatami kupowanymi w sklepach. Zagłuszane sygnału GPS polega na używaniu aparatu nadającego na równych częstotliwościach do blokowania albo interferencji łączności radiowej poprzez nadawanie z ziemi sygnałów silniejszych od sygnałów wysyłanych przez satelity.

Czytaj więcej

ISW: Rosja może wyłączyć GPS w Polsce i Szwecji

Takie działanie ma angielską nazwę spoofing — podszywanie się przez hakera po inne urządzenia albo innego użytkownika, aby uzyskać dostęp do np. konta bankowego. W odniesieniu do GPS może to być nadawanie przez siły zbrojne danego kraju fałszywych sygnałów do samolotu lub drona nieprzyjaciela, aby pozbawić go możliwości wykonania zadania. Często jest to bardziej skuteczne i niebezpieczne od zagłuszania. W przypadku lotnictwa cywilnego dochodzi do problemu, gdy fałszywy sygnał GPS został odebrany w samolocie pasażerskim i może wprowadzić w błąd pilota i kontrolerów ruchu powietrznego podając fałszywy czas albo podstawowe dane bez ostrzeżenia..

Od ostatniego roku nasiliły się na świecie informacje o rosnącej liczbie przypadków interferencji w system GPS. W grudniu OPSGROUP, organizacja zajmująca się obserwacją ruchu lotniczego, informująca swych członków o wszelkich zmianach i zagrożeniach, odnotowała nasilenie się zjawiska spoofingu wobec samolotów komercyjnych i dyspozycyjnych na Bliskim Wschodzie (Irak, Iran, Izrael) i w rejonie Morza Czarnego.

Czytaj więcej

Masowe zakłócenia sygnałów GPS w miastach Rosji. Reakcja na ataki Ukrainy?

Kraje bałtyckie informowały o tym problemie od lat, szczególnie po rosyjskiej agresji na Ukrainę. W ostatnich 6 miesiącach zagłuszanie nasiliło się nad Bałtykiem, od Polski nad krajami bałtyckimi po wybrzeża Szwecji i Finlandii, także na niższych pułapach i w ruchu statków — poinformował Lauri Soini, pilot Finnaira i szef komisji bezpieczeństwa organizacji fińskich pilotów. W kwietniu Estonia zarzuciła Rosji zagłuszanie urządzeń nawigacji GPS nad krajami bałtyckimi. Minister spraw zagranicznych Margus Tsahkna nie przedstawił jednak dowodów na to. Wcześniej Finnair zawiesił na miesiąc loty do Tartu w Estonii z powodu zakłóceń w funkcjonowaniu GPS — pisze Reuter. Politycy wskazywali, że głównym winowajcą jest Rosja, ale według ekspertów, wojskowi z krajów Zachodu (USA, Wlk Brytania) mogą też stosować to w różnych częściach świata.

Zagłuszanie GPS — problem dla przewoźników

Większość nowoczesnych samolotów cywilnych ma wiele czujników i sposobów ustalania swej pozycji, oprócz GPS, co oznacza, że mogą latać, gdy dochodzi do interferencji sygnałów. Przewoźnicy korzystają jednak głównie z GPS. Jeśli więc dojdzie do zagłuszania albo spoofingu, to GPS może zostać wyłączony i nie uda się go zresetować na resztę lotu w wielu przypadkach. To może z kolei wywołać u pilotów stres i opóźnienie w starcie albo lądowaniu, bo niektóre procedury wymagają funkcjonowania GPS. Taka nawigacja jest jedyną formą ustalania pozycji w niektórych samolotach dyspozycyjnych.

Czytaj więcej

Rosyjskie samoloty będą latać bez amerykańskiego systemu GPS

Na szczęście większość dużych lotnisk dysponuje wieloma narzędziami nawigacji, jeśli GPS na będzie działać — stwierdził Janis Krisops, kapitan w Air Baltic, szef działu bezpieczeństwa. A ze względu na różny charakter urządzeń zagłuszających i spoofingu trudno jest sektorowi lotnictwa opracować kompleksowe rozwiązanie technologiczne, które zmniejszyłoby ryzyko. Jedynym wyjściem w tej sytuacji jest położenie nacisku na szkolenie pilotów, aby szybciej wykrywali, że mają do czynienia z zagłuszaniem albo spoofingiem nawigacji GPS.

Jednocześnie jest dość łatwo blokować albo zakłócać sygnały GPS aparatami kupowanymi w sklepach. Zagłuszane sygnału GPS polega na używaniu aparatu nadającego na równych częstotliwościach do blokowania albo interferencji łączności radiowej poprzez nadawanie z ziemi sygnałów silniejszych od sygnałów wysyłanych przez satelity.

Takie działanie ma angielską nazwę spoofing — podszywanie się przez hakera po inne urządzenia albo innego użytkownika, aby uzyskać dostęp do np. konta bankowego. W odniesieniu do GPS może to być nadawanie przez siły zbrojne danego kraju fałszywych sygnałów do samolotu lub drona nieprzyjaciela, aby pozbawić go możliwości wykonania zadania. Często jest to bardziej skuteczne i niebezpieczne od zagłuszania. W przypadku lotnictwa cywilnego dochodzi do problemu, gdy fałszywy sygnał GPS został odebrany w samolocie pasażerskim i może wprowadzić w błąd pilota i kontrolerów ruchu powietrznego podając fałszywy czas albo podstawowe dane bez ostrzeżenia..

1 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Transport
Tańszy przejazd koleją do Niemiec. PKP Intercity przygotowało specjalną ofertę na Euro 2024
Transport
Drugie podejście Gdyni do agroportu. Chętna KGS. Mamy też odpowiedź Viterry
Transport
Przewoźnicy liczą na ożywienie
Transport
Agroportów nie będzie. Utracona szansa na sukces Polski
Transport
Tomasz Szymczak, prezes lotniska Warszawa-Modlin: Modlin nie dał się zagłodzić