- Ten fakt należy ocenić ocenić bardzo pozytywnie. Uchwała udziela odpowiedzi na kluczowe pytania w sprawach frankowych, tj. jakie są skutki stwierdzenia abuzywności klauzul przeliczeniowych w umowach kredytów indeksowany lub denominowanych do walut obcych. Dodatkowo potwierdza ona słuszność linii orzeczniczej która wydaje się już w dużej mierze utrwalona. Sąd Najwyższy dochodzi bowiem do podobnej konkluzji jak większość sędziów w moim wydziale czy w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie.
- Co by pan w tej uchwale podkreślił ?
- To, że wyjaśnia ona jeden z istotnych problemów, tj. moment rozpoczęcia biegu przedawnienia roszczeń banków. Ta kwestia budziła wątpliwości i też utrudniała czasami wypracowanie stanowisk ugodowych. Obecnie wydaje się jasne, że roszczenia banków o zwrot kapitału kredytów w dużej mierze nie są przedawnione, nie są natomiast zasadne żądania banków o jakiekolwiek inne roszczenia poza zwrot kapitału. W przypadku wynagrodzeń o korzystanie z kapitału to stanowisko SN jest również podobne jak w przypadku orzecznictwa TSUE. - Różnica jest taka, że SN wskazał, iż obie strony, tj. także kredytobiorcy, nie mają takich roszczeń.
- Co dalej, uchwała wszystkiego zapewne nie wyjaśnia ?
- Uchwała owszem nie wyjaśnia jeszcze wszystkich kwestii, tym niemniej jest to kolejny istotny krok w kierunku rozwiązania problemu spraw „frankowych”. Z pewnością niezwykle ciekawe i ważne dla praktyki orzeczniczej będzie też pisemne uzasadnienie uchwały, o którym mówiła prezes Joanna Misztal – Konecka w ustnych motywach rozstrzygnięcia.
rozmawiał Marek Domagalski
Pełna treść uchwały frankowej całej Izby Cywilnej Sądu Najwyższego
1. W razie uznania, że postanowienie umowy kredytu indeksowanego lub denominowanego odnoszące się do sposobu określania kursu waluty obcej stanowi niedozwolone postanowienie umowne i nie jest wiążące, w obowiązującym stanie prawnym nie można przyjąć, że miejsce tego postanowienia zajmuje inny sposób określenia kursu waluty obcej wynikający z przepisów prawa lub zwyczajów.
2. W razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu indeksowanego lub denominowanego umowa nie wiąże także w pozostałym zakresie.
3. Jeżeli w wykonaniu umowy kredytu, która nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, bank wypłacił kredytobiorcy całość lub część kwoty kredytu, a kredytobiorca dokonywał spłat kredytu, powstają samodzielne roszczenia o zwrot nienależnego świadczenia na rzecz każdej ze stron.
4. Jeżeli umowa kredytu nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, bieg przedawnienia roszczenia banku o zwrot kwot wypłaconych z tytułu kredytu rozpoczyna się co do zasady od dnia następującego po dniu, w którym kredytobiorca zakwestionował względem banku związanie postanowieniami umowy.
5. Jeżeli umowa kredytu nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, nie ma podstawy prawnej do żądania przez którąkolwiek ze stron odsetek lub innego wynagrodzenia z tytułu korzystania z jej środków pieniężnych w okresie od spełnienia nienależnego świadczenia do chwili popadnięcia w opóźnienie co do zwrotu tego świadczenia.
Na podstawie art. 87 § 1 ustawy o Sądzie Najwyższym uchwała ma moc zasady prawnej.
